Kakao fiyatları yeni rekorlara koşuyor

Kakao fiyatları, Batı Afrika ülkelerinde yaşanan aşırı hava koşulları nedeniyle zayıf hasat sonucunda istikrarlı bir şekilde yükseliyor. Kakao fiyatları Salı günü kısa bir süre için tüm zamanların en yüksek seviyelerine ulaşarak ton başına 10.000 dolar (9.234,3 €) ‘yu aştı, ancak Çarşamba sabahı 9.622 dolar seviyesine geriledi. Gana ve Fildişi Sahili gibi ana kakao üretici ülkelerinde hayal kırıklığı yaratan hasatlar sonrasında bu gerileme yaşandı. Kamerun, başka bir kakao üreten ülke, benzer koşulları yaşıyor.
Son haftada mahsul yüzde 19,8 artış gösterirken, bu ay yüzde 42,4 arttı. Geçen yıl kakao fiyatları yaklaşık %231 oranında arttı.
Kakao, birçok çikolata ürünü ve şekerleme ürününde yaygın olarak kullanılmaktadır; ayrıca kakao kırıkları, kakao yağı, kakao kabukları ve posası gibi yan ürünler, alkollü içecekler, sirke, kozmetik ürünler, sağlık takviyeleri, parfümler ve daha fazlası için de kullanılır.
Ancak, çikolatanın kesinlikle en yaygın kakao ürünü olması nedeniyle, artan kakao fiyatları, daha yüksek çikolata fiyatları ve bir çikolata kıtlığı endişelerine neden olmuştur.
Kakao fiyatları neden yükseliyor?
Kakao fiyatları, son birkaç aydır Gana ve Fildişi Sahili gibi Batı Afrika ülkelerinde beklenenden kötü hasatlar nedeniyle hızla artmaktadır, bu da dünya genelinde kakao arzını sıkıştırmaktadır.
Bu durumun başlıca nedeni, geçen yıl Aralık ayında beklenmedik derecede yoğun yağışa neden olan hava olayı olan El Niño’dur; bu durum, geniş ölçüde ürünleri zarar gören siyah kılıç hastalığına yol açmıştır. İklim değişikliği ve El Niño’nun devam etmesi, takip eden aylarda aşırı sıcaklıklara neden olmuş ve hasatları daha da bozmuştur.
El Niño özellikle kakao ve diğer ürünleri etkileyerek Sahara çölünden gelen kuru, tozlu rüzgarları şiddetlendirerek bitkilerin güneş ışığına erişimini etkiler. Kakao özellikle kuraklığa duyarlı bir ürün olduğundan, bu daha sert, daha kuru hava hasatlar için özellikle yıkıcı olabilir.
Yaşlanan kakao ağaçları, hastalıklara daha duyarlı oldukları için düşük hasatlara katkıda bulunmuştur. Bu ayrıca, bakım maliyetlerinin daha yüksek olması anlamına gelir; birçok çiftçi eski kakao ağaçlarını ve çiftliklerini terk etmeyi seçmiştir.
Batı Afrika bölgelerindeki kaçak madencilik de son derece artmıştır; altın, uranyum, demir cevheri ve elmas gibi zengin maden ve mineral yatakları nedeniyle. Bu, ormansızlaşma nedeniyle tarıma elverişli arazilerin büyük kaybına ve su kaynaklarının kalitesinin azalmasına yol açmıştır.
Yükselen kakao fiyatlarının kakao üreticilerine yansıması görünüşe göre olumlu değil; üretim maliyetlerinin artması ve azalan mahsul verimi ile mücadele etmektedirler. Bu nedenle, birkaç çiftçi kakao çiftliklerini ve arazilerini maden şirketlerine satmayı tercih etmiştir.
Bu durum çikolata üreticileri için ne anlama geliyor?
Gana ve Fildişi Sahili’ndeki birkaç kakao fabrikasının, çekirdeklerin teminini çok pahalı hale getirdiği için kakao işleme faaliyetlerini azalttığı veya durdurduğu bildirilmiştir.
Ayrıca, Fildişi Sahili kakao düzenleyicisi, ülkenin Nisan ayında başlayacak olan ara hasatının yaklaşık %33 oranında düşeceğini tahmin etmektedir, bu da geçen yılki 600.000 metrik tonun altında 400.000 metrik tona denk gelir.
Benzer şekilde, Gana da bu yıl için beklenen kakao üretim tahminini 850.000 ton’dan 650.000 ton’a düşürdüğünü duyurdu.
Çikolata üreticisi Hershey’s, rekor yüksek kakao fiyatlarının bu yıl kazanç büyümesini etkileyeceğini önceden bildirdi.
Hershey’s’in CEO’su Michele Buck, BBC’nin rapor ettiği bir analist toplantısında, “Gelecekteki fiyatlandırmadan bahsedemeyiz, ancak kakao fiyatlarının nerede olduğuna bakarak, işi yönetmenin bir yolu olarak fiyatlandırmayı da içeren tüm araçları kullanacağız,” dedi.
Cadbury, Oreo ve Toblerone’un sahibi olan Mondolez, 2023’te çikolata fiyatlarını %15’e kadar artırdı ve bu yıl için gelir tahminlerini gerçekleştirmek için bunu sürdürme eğiliminde olduklarını belirtti.

kaynak: euronews.com