Sınav Dönemi Beslenme
Hepimizin geçtiği süreçlerdendir üniversiteye giriş sınavları. Yoğun ve tempolu geçen hazırlık sürecinden sonra büyük gün gelir çatar. Çoğu öğrenci yoğun kaygı içindedir; kimini bir ay öncesinden kimini birkaç hafta kala stres ve kaygı bastırır.
Acaba hazır mıyım? Unuttuğum formül olur mu, ya o konuyu hatırlamazsam? Sınav günü uykusuz kalır mıyız, ya sınavda uykum gelirse, peki ya tuvalet ihtiyacım olursa fazla bir şey içmesem iyi olur, en iyisi bir şey içmemek. Kızım – oğlum kahvaltısız çıkma evden, yanına kuru üzüm al zihni açar.. bir yandan da ebeveyn destekleri.
Düzenli bir uyku şekliniz yoksa son 1 hafta içinde mutlaka sınava rahat uyanabilecek şekilde kendinizi ayarlayın. Uykusuz sınava girmek hem moralinizin bozuk olmasına hem de bilgilerin hatırlanamamasına yol açabilir.
Sınav öncesi neler yemeli, nelere dikkat edilmeli
- B grubu vitaminleri zihnimizi strese, yorgunluğa, paniğe karşı korumaktadır. Yetersizliğinde konsantrasyon düştüğü, unutkanlık ve öğrenme zorluğu zeka ve hafız performanslarının zayıflamasına neden olmaktadır.
Kuru baklagiller, kırmızı et, ay çekirdeği, balık, yoğurt, süt, peynir, yeşil yapraklı sebzeler, tavuk eti, yerfıstığı, muz, kavun, brokoli, ıspanak, domates, yumurta, kavun ve enginar B grubu vitaminlerinden zengindir.
- Folik asit de beyin gelişimi için oldukça önemlidir. Beyin gelişimi ve zekâ üzerine olan etkileri daha anne karnından itibaren takip edilmektedir. Folik asit yetersizliği zekâ geriliğine sebep olabilmektedir. Bir nevi beynin gıdası diyebiliriz. Özellikle yeşil yapraklı sebze ve meyve, pirinç tüketerek folik asit ihtiyacını rahatlıkla karşılayabiliriz.
Omega 3, yani yağ asitleri içerisinde DHA ve EPA dediğimiz bileşenler bulundurur. Bu bileşenler, beyin fonksiyonlarını düzenlemede, zekâ gelişimini ve hafızayı güçlendirmede etkin rol üstlenir. Avustralya’da yapılan bir araştırmaya göre 6 ay boyunca düzenli Omega 3 tüketen çocukların diğerlerine göre hafıza testlerinde daha iyi sonuç aldıklarını göstermiştir.
B vitaminine gelecek olursak ta, sinir sisteminden beyin fonksiyonlarına kadar güçlü iletişim kurmayı ve bilinç yanında hafızayı da güçlendirdiği bilinmektedir. B vitaminlerinin içerisinde özellikle B6, B12 ve B9’un güçlü bir yeri bulunur. Hatta B9, yani folik asit hafıza için güçlü bir rol üstlenir.
B grubu vitaminlerinin dışında her zaman vücudumuz için önemli olan C vitamini ve sinir hasarlarına karşı koruma sağlayan E vitamini de oldukça önemlidir.
- Omega 3 yağ asitlerinden zengin sardalye, ton balığı, somon balığı, koyu yeşil yapraklı sebzeler, keten tohumu gibi besinlerde daha çok bulunmaktadır.
- Yeterli miktarda protein tüketilmesi uyku halinin azalmasını ve enerjinin tamamen kullanılmasını sağlar. Balık, et, yumurta, fındık, fıstık ve ceviz kaliteli protein kaynaklarıdır ve içerdikleri yağ asitleri de beyin damarlarının beslenmesi açısında oldukça önemlidir.
Ders çalışırken; şeker ve şekerli yiyecekler, cipsler, kuruyemişler, gazlı içecekler, bisküviler krakerler.. gibi besinler yerine süt, yoğurt, sütlü tatlılar, ekmek arası peynir, taze sıkılmış meyve suları, taze meyve ve sebzeler ile kuru meyveler tercih edilmelidir.
Açıkta satılan besinler, uygun koşullarda muhafaza edilmedikleri ve hijyenik şartların tamamını taşımadıkları için çabuk bozulma riski taşırlar. Bu nedenle, olası bir besin zehirlenmesine karşı sınav öncesinde ev yemekleri yemeleri daha doğru olur.
NOT: Gaz yapıcı ve lifli besinlere dikkat!!!!
Sınavdan bir gün önce kuru baklagiller gibi gaz yapıcı besinlerin, lif ve yağ içeriği yüksek yiyeceklerin tüketiminde dikkatli olunmalıdır. Sınav anında adrenalinin seviyesinin yükselmesiyle birlikte sindirim sistemimiz daha fazla çalışmaya başlar ve sınav anında acaba tuvalet ihtiyacım olur mu kaygısını yaşamamamıza neden olur.
NOT: Vücudun alışık olmadığı hiçbir besin sınav öncesinde tüketilmemelidir. Sınav sırasında mide ve sindirim sistemi sorunları yaşanma riskini artırabilir.
Sınav Günü Ne Yapılmalı
İlk adım kahvaltı
Sınav sabahı mutlaka kahvaltı yapın..! Sadece kahvaltıda ağır yiyecekler tüketmeyin. Düzenli kahvaltı yapma alışkanlığı kazanılmalı ve sınav günü mutlaka kahvaltı edilmelidir. Gece boyu açlıktan sonra vücudumuz ve beynimiz güne başlamak için acil olarak enerjiye gereksinim duyduğundan, kahvaltı yapılmadığı takdirde; dikkat daha çabuk dağılır, baş ağrısı ve yorgunluk oluşur.
Yeterli enerji ve besin öğelerini sağlayan bir sabah kahvaltısında; süt, taze sıkılmış meyve suyu yanında peynir, yumurta, birkaç dilim ekmek, pekmez tahin, zeytin, domates, yeşilbiber, salatalık, maydanoz veya meyve gibi dört besin grubunda yer alan yiyecekleri içermelidir.
Hafızayı güçlendiren diğer bir mucizede elma kabuğudur. Elma kabuğunun içinde bulunan antioksidantlar alzherimer ve hafıza kayıplarına karşı koruyucu bir kalkandır. Her gün bir adet mutlaka elma tüketilmelidir.
Sınava hazırlanacak öğrenci arkadaşlarımız için taze sıkılmış elma-havuç suyu ile beraber 1 haşlanmış yumurta ve 2-3 adet cevizi kahvaltılarında olmazsa olmazı olsun! diyebiliriz.
Algı için A ve C vitamini
Halk arasında şeker ve şekerli besinlerin dikkati ve algılamayı arttırdığına yönelik yanlış inanışlar bulunur. Oysa karbonhidrat yönünden zengin bu besinler, tersine gevşemeye neden olur. Sınav öncesi ve sırasında bunlar yerine, kuru üzüm, erik, incir ya da A ve C vitaminlerinin zengin olduğu taze meyve ve sebze gibi besinler tercih edilmeli.
Havuç beyin metabolizmasını canlandırarak, hatırlama yeteneğini arttırıyor. Havuç içerisinde beynimizin metabolizmasını canlandıran enzimlere sahip olduğu için beyin metabolizmasını canlandırarak hatırlama yeteneğini aktif hale getiriyor, ezber yapmak isteyen ya da kolay kolay çalıştıklarını unutmamaları için havucu biraz zeytin yağı ilave ederek tüketmelerini tavsiye ederim.
Ayrıca ananas, zencefil, kimyon, avokado ve baharatlar öğrenme konusunda çok etkilidir. Zencefil ve kimyonun diğer bir özelliği de beynin yeni fikirler üretmesini sağlar.
Sınav esnasında susamaya neden olacak yağlı ve tuzlu besinlerden kaçınılmalısınız. Sınavda su tüketiminin yanı sıra, taze sıkılmış meyve suyunun hem sıvı ihtiyacını karşılayacağı, hem de konsantrasyonu arttıracağı unutulmamalıdır.
Kafeinden uzak durun!
Kafein içeren yiyecekler adrenalinin serbest kalmasına böylece stres düzeyinin artmasına neden olabilir. Bu nedenle günlük tüketimin en fazla 2 fincan kahve/ çay ile sınırlandırılması önem arz eder. Bunun dışında aşırı çay ve kahve tüketmek diüretik etkisinden dolayı sınav sırasında tuvalet ihtiyacınızı arttırabilir.
Sınava girerken yanınızda su bulundurun. Heyecandan ağzınız zaman zaman kuruyabilir. Bu nedenle bir pet şişe suyu yanına almanız iyi olacaktır.
Başarılar…